Có lẽ cái chánh niệm trong tâm thức của những người làm nhà đã biểu hiện qua các thu xếp của không gian sống nơi đây. Một chốn riêng đủ tĩnh lặng là mục tiêu ngày càng trở nên xa xỉ trong đô thị sầm uất, nhưng vẫn luôn được kiếm tìm…
Tại giao lộ khá sầm uất xe cộ ngược xuôi – ngã tư Hàng Xanh, quận Bình Thạnh, TP.HCM – ngôi nhà mang kiểu “mặt tiền chìm khuất” này như dung chứa trong lòng những không gian sống tương phản với cái nhộn nhịp ồn ã bên ngoài. Công trình cải tạo từ căn nhà cũ được xây từ lâu, khá xuống cấp với nhiều bố trí chưa hợp lý. Bài toán từ chủ nhà đặt ra: làm sao cho tầng trệt vẫn có thể cho thuê kinh doanh nhằm tận dụng vị trí đắc địa, song những không gian sống bên trên cần thật sự lắng nhẹ, mang một chút tinh thần Phật giáo để là nơi nghỉ ngơi, an trú.
Vì cũng là nhà phố lại kết hợp chức năng kinh doanh nên có những giới hạn trong bố trí mặt bằng. Phương án chọn lựa là khoác một “chiếc áo mới” hợp thời hơn cho vẻ ngoài, cũng như bố trí lại nội thất phù hợp với xu hướng hiện nay. Mặt tiền được thêm một lớp lưới và khung thép phủ bên ngoài giúp giàn cây xanh được treo và leo lên nhằm tạo ra một lớp cách âm, cách nhiệt và thêm một chút thiên nhiên vào không gian sống.
Ngôi nhà gồm 3 tầng, với tầng trệt và lửng là văn phòng, tiếp khách, hai tầng lầu là phòng ngủ và sinh hoạt. Các phòng ngủ được đặt hàng thiết kế tương hợp với với phong cách riêng biệt của người sử dụng, bao gồm định vị về màu sắc, chất liệu, gu thẩm mỹ… Phòng ngủ lầu 1 là sự trầm lặng đến từ các bức tranh, mảng vẽ tường với ngôn ngữ pha trộn tinh thần Phật giáo với nét hiện đại. Đây cũng là tinh thần của chủ nhà mang quan niệm sống “hợp thời nhưng không chạy theo thời”, làm nên sự tĩnh lặng và tinh thần phật giáo không thuần túy những mảng thô mộc, nét cổ xưa mà cũng có thể thông qua sự cách tân cho đồng điệu với nhịp sống đang ngày càng hiện đại và cải tiến.
Phòng ngủ lầu 2 thì mang nét trẻ trung, tươi xanh điểm xuyết nơi căn phòng của một người trẻ yêu thích làm việc mà không quên hòa nhịp cùng nắng gió tự nhiên. Không gian đơn giản, nội thất tinh gọn thể hiện cá tính năng động trong nếp sống hằng ngày ung dung, tự tại. Phòng ngủ nhỏ cũng là một không gian trẻ trung, năng động và tao nhã nhằm tận dụng tối đa diện tích để có được chỗ nghỉ ngơi cho nhân viên hoặc khách đến thăm.
Box: Từ câu chuyện “Căn nhà cuối cùng”
Chuyện kể một người thợ mộc già sắp nghỉ hưu sau một thời gian dài miệt mài đi xây nhà cho thiên hạ. Khi biết kế hoạch nghỉ ngơi này, người chủ thầu thấy rất tiếc nên nhờ vả người thợ xây thêm một căn nhà cuối cùng nữa. Dù đồng ý làm song người thợ mộc già không được toàn tâm toàn ý cho lắm, cái gì cũng sơ sài bởi tâm lý nôn nóng nghỉ hưu của mình. Khi nhà làm xong, chủ thầu đến nhận thì bàn giao lại chìa khóa cho… ông thợ mộc, như một món quà tri ân cuối đời. Và cái kết là người thợ mộc già đã bất ngờ thế nào, rất hối tiếc và xấu hổ, bởi nếu biết trước đây là ngôi nhà dành cho mình thì ông đã làm việc cần mẫn như chính mình đã từng làm trong cả một quãng đời từng cống hiến.
Câu chuyện trên được anh Khoa, nhà thầu xây dựng, cải tạo ngôi nhà, hào hứng kể lại mỗi khi có bạn bè ghé thăm, nó là câu chuyện gần giống với trường hợp của anh. Chuyện là: ngôi nhà này được tiến hành sửa chữa kéo dài từ thời gian giãn cách xã hội do dịch bệnh, việc hoàn thiện trải qua rất nhiều khó khăn. Dù có những lúc nản lòng, nhưng anh đã may mắn không để mình trở thành “người thợ già” trong câu chuyện trên, và rồi sau khi bàn giao, chính anh là người được sử dụng cả ngôi nhà làm nơi đặt trụ sở công ty cũng như làm không gian sinh sống hằng ngày của mình.
Cái khác biệt trong 2 câu chuyện nằm ở chỗ hữu duyên giữa bên “ra đề bài” và bên “giải đề”. Tất cả được ươm nở từ việc các bên cùng chia sẻ trách nhiệm kiến tạo, niềm tin về các giá trị vững bền trong quá trình làm nghề, chứ không thuần túy là bài toán kinh doanh thiệt hơn. Thời buổi kinh tế khó khăn, cạnh tranh và so đo tính toán là không thể tránh khỏi, nhưng công trình vẫn luôn là thực thể gắn bó với nhịp sống hằng ngày của con người, là một phần của con người. Hiểu về việc làm xây dựng cũng cần có chánh niệm đã giúp gia chủ và người kiến tạo nên ngôi nhà cùng tìm đến niềm vui và gìn giữ được những điều cốt lõi trong tâm mình.
Theo Tạp Chí Kiến Trúc Nhà Đẹp số T3.2024 – Chuyên mục Chốn riêng
Bài: Huân Nguyễn
Ảnh: TamagoPhoto