Đề xuất ‘siết’ quản lý nhập khẩu ô tô biếu tặng

Theo Bộ Công thương, việc tạm nhập khẩu, tái xuất khẩu, tiêu hủy, chuyển nhượng đối với xe ô tô, xe hai bánh gắn máy của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ tại Việt Nam đang được điều chỉnh lĩnh vực quản lý theo một số quyết định của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 53/2013 và Quyết định 14/2021 sửa đổi bổ sung một số điều tại Quyết định 53.

Ô tô nhập khẩu (với mục đích thương mại hay phi thương mại) đều tham gia giao thông và cần được bảo hành, bảo dưỡng đúng tiêu chuẩn của nhà sản xuất tại cơ sở bảo hành, bảo dưỡng trên lãnh thổ Việt Nam, đáp ứng các quy định về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của Việt Nam.

Hiện việc nhập khẩu ô tô được thực hiện theo Nghị định 116/2017 của Chính phủ, quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô. Tuy nhiên, các điều kiện kinh doanh quy định tại Nghị định này lại không áp dụng đối với tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu các loại ô tô phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh theo kế hoạch do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; xe tạm nhập của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ thực hiện theo quy định riêng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; xe thuộc diện quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển; hàng viện trợ của nước ngoài; phục vụ công tác nghiên cứu khoa học; phục vụ các mục đích cá biệt theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ; xe theo hình thức tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập; chuyển khẩu; gửi kho ngoại quan; quá cảnh…

Như vậy, doanh nghiệp không đáp ứng điều kiện quy định tại Nghị định 116 vẫn có thể nhập khẩu mặt hàng cần quản lý nhập khẩu để kinh doanh, theo đó, vô hiệu hóa biện pháp quản lý nhập khẩu ô tô tại Nghị định này.

Bộ Công thương cho biết, ô tô nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại chủ yếu tập trung vào xe nhập dưới dạng quà biếu quà tặng. Việc cấp phép nhập khẩu này giúp cơ quan hải quan theo dõi, quản lý được việc nhập khẩu xe của từng doanh nghiệp dưới dạng quà biếu, quà tặng.

Thế nên, việc hạn chế lượng xe nhập khẩu theo hình thức quà biếu, quà tặng; theo diện tài sản di chuyển vào Việt Nam cần được quản lý chặt chẽ, tránh trường hợp lợi dụng các tổ chức, cá nhân di chuyển địa điểm công tác, làm việc, học tập… về Việt Nam được mang theo tài sản di chuyển để kinh doanh. Bên cạnh đó, quản lý đối với ô tô nhập khẩu không vì mục đích thương mại nhằm hạn chế sự gia tăng đột biến lượng xe ô tô nhập trong bối cảnh đây là hàng hóa không khuyến khích nhập khẩu và hạn chế tình trạng gian lận…

Bộ Công thương cho rằng, chính sách quản lý nhập khẩu cần được áp dụng thống nhất và xuyên suốt theo khía cạnh quản lý mặt hàng xe ô tô, không phân biệt hình thức nhập xe thương mại hay phi thương mại. Đặc biệt, việc ban hành quyết định quy định việc nhập và, tạm nhập khẩu xe ô tô theo hình thức quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển là phương án phù hợp và cần thiết.

Tại dự thảo quyết định, Bộ Công thương đề xuất quy định điều kiện nhập khẩu ô tô không nhằm mục đích thương mại gồm ô tô là quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển có tham gia giao thông công cộng.

Các điều kiện sẽ không áp dụng đối với ô tô nhập, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại để nghiên cứu khoa học, nghiên cứu phát triển sản phẩm, sửa chữa, bảo hành, bảo dưỡng, xe sử dụng trong nội bộ cơ quan, tổ chức liên quan; ô tô nhập theo diện hàng mẫu, không tham gia giao thông.