| Hàng dệt may Việt Nam hiện có mặt tại 138 quốc gia, trong đó Mỹ vẫn là thị trường chủ lực, chiếm hơn 45% tổng giá trị xuất khẩu, còn Trung Quốc tiếp tục là nguồn cung nguyên liệu lớn nhất. |
Xuất khẩu khởi sắc, doanh nghiệp phục hồi lợi nhuận
Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may 9 tháng năm 2025 đạt gần 34,7 tỷ USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ. Trong đó, 27,8 tỷ USD là xuất khẩu quần áo may mặc và 6,9 tỷ USD là vải, phụ liệu, sản phẩm kỹ thuật. Dự báo cả năm, ngành có thể đạt 47 tỷ USD, tăng hơn 14% so với năm 2024. Hàng dệt may Việt Nam hiện có mặt tại 138 quốc gia, trong đó Mỹ vẫn là thị trường chủ lực, chiếm hơn 45% tổng giá trị xuất khẩu, còn Trung Quốc tiếp tục là nguồn cung nguyên liệu lớn nhất.
Đáng chú ý, Trung Đông và châu Phi đang nổi lên như những thị trường mới, từng ít được doanh nghiệp Việt Nam chú ý. Nhờ đà tăng trưởng xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp đã công bố kết quả kinh doanh khả quan. Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex, mã VGT) ghi nhận doanh thu hợp nhất 9 tháng đạt 14.442 tỷ đồng, tăng 110% so với cùng kỳ, thực hiện 79% kế hoạch năm. Lợi nhuận trước thuế 1.040 tỷ đồng, vượt 14% kế hoạch và gấp đôi cùng kỳ.
CTCP Đầu tư và Thương mại TNG (mã TNG) đạt doanh thu quý III gần 2.633 tỷ đồng, lãi sau thuế 117 tỷ đồng, tăng tương ứng 12% và 5%. Lũy kế 9 tháng, doanh thu đạt 6.671 tỷ đồng, lãi ròng 280 tỷ đồng, tăng lần lượt 13% và 16%, hoàn thành hơn 80% kế hoạch năm. CTCP Dệt may Huế (mã HDM) cũng có doanh thu 1.667,9 tỷ đồng, tăng 20%, lợi nhuận sau thuế 150 tỷ đồng, tăng 53%.
Riêng quý III, lãi sau thuế 44 tỷ đồng, tăng 35%. Công ty cho biết, đơn hàng xuất sớm để tránh tác động thuế đối ứng từ Mỹ và giá bán sợi cải thiện đã giúp lợi nhuận tăng. Tổng Công ty Đức Giang – CTCP (mã MGG) ghi nhận doanh thu 9 tháng đạt 1.877 tỷ đồng, tăng 7%, lợi nhuận trước thuế tăng gấp đôi lên 22,1 tỷ đồng. Ngược lại, CTCP Dệt may – Đầu tư – Thương mại Thành Công (mã TCM) giảm doanh thu 3,8% còn 2.727 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế giảm nhẹ còn 218 tỷ đồng.
Riêng tháng 9/2025, doanh thu 241,6 tỷ đồng, lãi sau thuế chỉ 9,1 tỷ đồng, giảm 69% so với cùng kỳ, do nhu cầu thấp và nhà máy chưa vận hành hết công suất. Theo ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch HĐQT Vinatex, thị trường toàn cầu vẫn tiềm ẩn rủi ro trong quý IV/2025 và năm 2026, đặc biệt là chính sách thuế đối ứng. Ông nhấn mạnh, doanh nghiệp cần liên tục cập nhật, phân tích dữ liệu thị trường và điều chỉnh mô hình sản xuất – kinh doanh linh hoạt để thích ứng nhanh với biến động.
Bài toán chi phí và hướng đi bền vững của ngành
 |
| Việc chuỗi cung ứng còn manh mún làm giảm sức cạnh tranh, buộc nhiều doanh nghiệp phải chấp nhận biên lợi nhuận thấp trong ngắn hạn. |
Theo Chứng khoán ACB (ACBS), ngành dệt may Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều sức ép nội tại. Nổi bật là sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu, khi kim ngạch nhập khẩu nguyên phụ liệu 9 tháng đạt 16 tỷ USD, trong đó riêng vải chiếm 11 tỷ USD, phần lớn nhập từ Trung Quốc. Bên cạnh đó, chi phí tiền lương có xu hướng tăng sau sáp nhập tỉnh, khi nhiều khu vực trước đây thuộc vùng 3–4 nay được xếp lên vùng 1–2.
Việc điều chỉnh lương tối thiểu có thể khiến chi phí nhân công tăng mạnh, ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành sản xuất. Doanh nghiệp dệt may còn chịu áp lực từ việc tuân thủ nhiều bộ tiêu chí quốc tế khác nhau. Mỗi thị trường có một chuẩn mực riêng về lao động, môi trường, quản trị, khiến doanh nghiệp mất nhiều nguồn lực để đáp ứng đồng thời.
Ngoài ra, yêu cầu đầu tư vào công nghệ tự động hóa, chuyển đổi xanh và giảm phát thải đang ngày càng cấp thiết. Đây là hướng đi bắt buộc nếu ngành muốn tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn . Tuy nhiên, chi phí đầu tư lớn đòi hỏi doanh nghiệp được tiếp cận các gói tín dụng ưu đãi, hỗ trợ vốn cho đổi mới công nghệ. Một thách thức khác là chi phí logistics trong nước vẫn cao, từ vận tải, kho bãi đến lưu thông hàng hóa.
Việc chuỗi cung ứng còn manh mún làm giảm sức cạnh tranh, buộc nhiều doanh nghiệp phải chấp nhận biên lợi nhuận thấp trong ngắn hạn. Dù đối diện nhiều khó khăn, ACBS nhận định ngành dệt may Việt Nam vẫn có dư địa tăng trưởng dài hạn, nhờ xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng, cơ hội mở rộng sang thị trường phi truyền thống, và khả năng xây dựng thương hiệu riêng.
Trong giai đoạn tới, doanh nghiệp cần tái cấu trúc chuỗi cung ứng, nâng cao tự chủ nguyên liệu, đầu tư công nghệ xanh, và đẩy mạnh hợp tác tài chính với ngân hàng nhằm bảo đảm nguồn vốn phát triển bền vững. Khi chi phí được kiểm soát, công nghệ được hiện đại hóa và chuỗi cung ứng được khép kín, doanh nghiệp dệt may Việt Nam sẽ có nền tảng vững chắc để duy trì lợi nhuận ổn định và nâng tầm thương hiệu trên thị trường toàn cầu.