Kiến trúc sư Kengo Kuma tin rằng sự kết hợp giữa địa hình, cảnh quan ở Đà Lạt và triết lý nhân văn của chủ đầu tư The One Destination có thể giúp ông kiến tạo một trong những công trình độc đáo nhất sự nghiệp.
Với triết lý trân trọng thiên nhiên và bản sắc địa phương, kiến trúc sư Kengo Kuma tìm thấy ở chủ đầu tư The One Destination sự đồng điệu sâu sắc. Tại dự án HAUS Da Lat ở vị trí “kim cương” cuối cùng bên hồ Xuân Hương, kỳ vọng lớn nhất là để lại một di sản cho thế hệ tương lai đồng thời trở thành một trong những khu nhà ở kết hợp nghỉ dưỡng độc đáo nhất thế giới.
Kiến trúc sư Kengo Kuma đã có những chia sẻ về dự án đặc biệt này.
Một di sản cho thế hệ tương lai
PV: Ông nổi tiếng với sự khó tính và kĩ lưỡng khi lựa chọn dự án, đối tác đồng hành. Vậy vì sao ông chọn Đà Lạt làm dấu ấn tiếp theo của mình? Chủ đầu tư dự án HAUS Da Lat đã thuyết phục ông bằng cách nào?
KTS Kengo Kuma: Khi được mời tham gia dự án, tôi hoàn toàn không biết gì về Đà Lạt, vì vậy tôi đã quyết định đến thăm và tự mình cảm nhận. Việc đi bộ xung quanh khu đất dự án mang lại trải nghiệm hoàn toàn khác biệt so với việc chỉ xem ảnh và sự độc đáo của nơi này đã mang đến ấn tượng mạnh mẽ cho tôi ngay từ chuyến thăm đầu tiên.
Trong bối cảnh toàn cầu nóng lên, Đà Lạt như một vùng đất trong mơ. Tôi có thể cảm nhận được hơi mát từ rừng thông và tận hưởng cuộc sống đường phố vừa sôi động vừa tinh tế, với những món ăn nhiều rau xanh tươi mát và các đặc sản như bơ, sữa chua.
Riêng với dự án HAUS Da Lat, đây là khu đất vàng khó tìm ngay trung tâm Đà Lạt, trước mặt Hồ Xuân Hương. Sự kết hợp của địa hình và cảnh quan cho tôi niềm tin rằng một điều gì đó rất đặc biệt có thể được tạo ra. Tôi ngay lập tức nhớ đến Karuizawa tại Nhật Bản, cũng ở độ cao trên 1.000 m, thu hút những người có “gu” nghỉ dưỡng đặc biệt.
Vì vậy, tôi tin HAUS Da Lat sẽ là một trong những khu phức hợp nhà ở, nghỉ dưỡng độc đáo nhất mà tôi từng thiết kế.
Nhưng điều thuyết phục tôi hơn nữa là chủ đầu tư The One Destination. Họ không chỉ xây dựng dự án này vì lợi nhuận, họ thực sự muốn để lại một di sản cho thế hệ tương lai thông qua công trình bất động sản ESG đầu tiên tại Việt Nam. Tại đó, tính bền vững và hài hòa với cộng đồng xung quanh được đặt lên hàng đầu. Điều đó đồng điệu với triết lý thiết kế của tôi, và thực tế tôi rất hào hứng với việc hợp tác này.
PV: Trước bối cảnh có những ý kiến cho rằng Đà Lạt đang đối mặt với nguy cơ mất dần bản sắc bởi sự phát triển “nóng” của du lịch và bất động sản, ông làm thế nào để công trình này vừa giữ được nét riêng vốn có của Đà Lạt mà vẫn khẳng định được dấu ấn của Kengo Kuma?
KTS Kengo Kuma: Tôi nhận thấy hầu hết khu nghỉ dưỡng sang trọng ở Đà Lạt lâu nay vẫn sao chép các dự án của thế kỷ XX, mang hơi hướng hoài niệm về cuộc sống châu Âu trong quá khứ.
Nhưng với HAUS Da Lat, chúng tôi muốn thay đổi định nghĩa về sự sang trọng và thiết lập chuẩn mực mới cho các khu nghỉ dưỡng tương lai. Không cần các kiến trúc cổ điển, dùng đá cẩm thạch, trần nhà cao, hay đặt tại một khu vực riêng tư, tách biệt, chúng ta hoàn toàn có thể hướng đến một tổ hợp ở kết hợp nghỉ dưỡng bền vững, hài hòa với cảnh quan thiên nhiên và kết nối sâu sắc với cộng đồng xung quanh.
Bên cạnh vật liệu gỗ vốn quen thuộc trong các công trình của tôi từ trước đến nay, tại Đà Lạt, tôi còn có được nguồn cảm hứng thiết kế từ những hình thù độc đáo của cây thông và quả thông để đưa vào tổng thể công trình và nhiều chi tiết tại dự án này. Chúng tôi cũng sử dụng các loại đá và kim loại có màu sắc đặc biệt, phù hợp với địa hình của Đà Lạt để xóa nhòa ranh giới giữa kiến trúc và thiên nhiên.
Song song đó, HAUS Da Lat được xem là dự án bảo tồn rừng thông lớn nhất thành phố. Đồng thời, chúng tôi trồng thêm nhiều cây xanh, hoa lá phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu của Đà Lạt, cũng như chú trọng vào thiết kế cảnh quan. Đón cư dân, du khách của HAUS Da Lat trở về mỗi ngày sẽ là cánh cổng hoa nở suốt bốn mùa với thiết kế vòm cong đặc biệt từ vật liệu gỗ tự nhiên được chẻ mỏng, uốn cong thủ công kết hợp kĩ thuật xử lý gỗ đặc biệt, đảm bảo bền vững qua thời gian, không chịu tác động của thời tiết và môi trường. Đây cũng là điểm nhấn lớn của dự án và hiện các kĩ sư, công nhân đang tích cực lắp đặt, triển khai.
Trên tất cả, tôi muốn hồi sinh những nét đẹp tự nhiên, gần gũi của Đà Lạt, của Việt Nam trong bối cảnh hiện đại, khi các đô thị ngày càng bị bê tông hóa.
PV: Nhưng để hiện thực hóa những ý tưởng và thiết kế này, bên cạnh sự đồng điệu trong triết lý của ông và chủ đầu tư, thì quá trình làm việc với các bên liên quan khác như thế nào?
KTS Kengo Kuma: Thay vì chỉ dừng lại ở bản vẽ, chúng tôi trao đổi rất kỹ lưỡng với các nhà thầu về chi tiết thiết kế và vật liệu. Đôi khi chúng tôi cũng có những tranh luận, nhưng tôi tin điều đó là cần thiết cho sự thành công của dự án, để từ đó có thể xây dựng được một khu nghỉ dưỡng “có một không hai” trên thế giới.
Và bạn thấy đấy, tôi và các cộng sự thường xuyên có mặt trực tiếp tại dự án. Chín tuần trước, tôi đã bay đến đây để kiểm tra thiết kế ánh sáng. Và ngay trước khi đến cuộc phỏng vấn này, tôi đã kiểm tra các mô hình (mock-ups) quan trọng của từng tòa nhà. Tôi không chỉ dựa vào bản vẽ hay hình ảnh, tôi muốn đến thực địa và thậm chí chạm tay vào từng mô hình, vật liệu.
Đến thời điểm hiện tại, tôi rất hài lòng với chất lượng của mô hình và tin rằng đây sẽ là một trong những khu nhà ở kết hợp nghỉ dưỡng độc đáo nhất thế giới.
“Tôi và các cộng sự thường xuyên có mặt trực tiếp tại dự án”
PV: Thường xuyên đến Việt Nam và trực tiếp giám sát dự án, ông có dành thời gian khám phá các vùng đất khác không? Ông có góp ý gì để Việt Nam có thêm những công trình điểm nhấn và thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế?
KTS Kengo Kuma: Thực ra, tôi đã đi đến khá nhiều nơi ở Việt Nam, đặc biệt là các điểm đến du lịch. Nhờ đó, tôi cảm nhận được rất rõ sự đa dạng của Việt Nam.
Tương tự Nhật Bản, Việt Nam không phải một quốc gia rộng lớn nhưng lại trải dài từ Bắc chí Nam với những nét đặc trưng riêng của từng khu vực về cảnh quan, khí hậu, cũng như văn hóa, ẩm thực. Mà trước khi tới đây, tôi không hề biết đến sự đa dạng đó.
Vì vậy, tôi nghĩ rằng điều cần thiết là tôn vinh sự đa dạng của từng địa phương, không nên sao chép các khu nghỉ dưỡng hay thiết kế đô thị ở các quốc gia khác. Việt Nam nên là Việt Nam, là đất nước của sự đa dạng và gần gũi.
PV: Những năm qua, rất nhiều nhà phát triển bất động sản quốc tế đến Việt Nam để triển khai hàng loạt dự án bất động sản cao cấp và hạng sang. Làm thế nào để Việt Nam đón nhận cơ hội phát triển từ làn sóng này mà vẫn giữ được những bản sắc riêng?
KTS Kengo Kuma: Có thể nói Việt Nam là một quốc gia đang nổi lên trong lĩnh vực bất động sản nghỉ dưỡng cao cấp và hạng sang.
Tôi cũng đã từng chứng kiến sự bùng nổ như vậy ở Nhật Bản những năm 1980, khi các nhà đầu tư nước ngoài tìm đến để phát triển các dự án. Tuy nhiên, thời điểm đó, đa số kiến trúc sư không nhận thấy được sự đa dạng và đặc sắc của Nhật Bản, họ chọn sao chép văn hóa phương Tây, như phong cách hậu hiện đại (postmodern), điều đó thực sự đã hủy hoại bản sắc Nhật Bản.
Tôi hy vọng Việt Nam sẽ không lặp lại sai lầm mà Nhật Bản từng trải qua. Nơi đây chứa đựng nhiều kho báu tiềm ẩn, như Đà Lạt chẳng hạn, vẫn chưa được khai phá. Hãy nhận diện rõ bản sắc của từng vùng đất và đừng sao chép bất cứ nơi đâu.
Tôi tin tưởng dự án HAUS Da Lat sẽ là một minh chứng cho thấy Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một hình mẫu về kiến trúc bền vững – nơi sự phát triển hiện đại song hành với nét đẹp tự nhiên và bản sắc riêng.
PV: Cảm ơn ông về những chia sẻ này!
Kengo Kuma là kiến trúc sư đương đại người Nhật Bản, theo đuổi hình thái kiến trúc bền vững qua cách sử dụng vật liệu, thể hiện sự trân trọng thiên nhiên và đặc trưng văn hóa địa phương.
Ông thành lập Kengo Kuma & Associates vào năm 1990, đến nay đã hoàn thành hơn 300 dự án tại 20 quốc gia, cùng loạt dự án khác đang được triển khai tại hơn 50 quốc gia. Không chỉ là một kiến trúc sư nổi danh toàn cầu, ông còn là một nhà giáo dục kỳ cựu và giáo sư danh dự tại Đại học Tokyo, đồng thời là tác giả nhiều cuốn sách chuyên ngành được đánh giá cao.
Nguyễn Hà (Thực hiện)
© Tạp chí Kiến trúc

