Nhiều điểm mới trong Luật Bảo hiểm xã hội
Sáng 23/7, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước công bố 5 luật đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7 trong đó có Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH). Luật có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025.
Theo đó, luật bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống BHXH đa tầng, trong đó giảm độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội xuống 75 tuổi (hiện hành 80 tuổi). Riêng với người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo thì từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Đồng thời, bổ sung quy định nhằm gia tăng sự liên kết giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội và bảo hiểm xã hội cơ bản. Bổ sung chế độ trợ cấp hằng tháng với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Theo đó, công dân đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ thời gian đóng để hưởng lương hưu (chưa đủ 15 năm đóng) và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (chưa đủ 75 tuổi) néu không hưởng BHXH một lần và không bảo lưu mà có yêu cầu thì được hướng trợ cấp hàng tháng.
Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà thông tin về Luật Bảo hiểm xã hội. Ảnh: QĐND
Luật cũng mở rộng đối tượng được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bằng việc mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm bắt buộc với chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh, người hoạt động không chuyên trách ở xã, thôn, tổ dân phố, người lao động làm việc không trọn thời gian…
Luật mới cũng gia tăng cơ hội được hưởng lương hưu của người tham gia thông qua việc giảm điều kiện về số năm đóng tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm.
Bên cạnh đó, Luật bổ sung quyền thụ hưởng chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; Bổ sung chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện…
4 trường hợp được hưởng BHXH một lần
Thông tin tại buổi họp báo, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) Phạm Trường Giang cho biết, nội dung liên quan hưởng BHXH một lần nhận được sự quan tâm của dư luận xã hội rất lớn.
Theo đó, Luật BHXH đã có nhiều sửa đổi, bổ sung theo hướng gia tăng quyền lợi, tăng tính hấp dẫn, khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu thay vì nhận BHXH một lần.
Vụ trưởng Vụ BHXH Bộ LĐ-TB&XH Phạm Trường Giang. Ảnh: PL TPHCM
Ông Giang cho hay, với những người tham gia BHXH từ 1/7/2025 vẫn có quyền nhận BHXH một lần trong 4 trường hợp:
Trường hợp thứ nhất là người đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm.
Thứ hai, ra nước ngoài để định cư.
Thứ ba, đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.
Thứ tư, có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, người khuyết tật đặc biệt nặng.
“Như vậy, không có chuyện cấm, dừng quyền hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người tham gia từ 1/7/2025”, ông Giang khẳng định.
Cũng theo ông Giang, hiện có khoảng 18 triệu người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1/7/2025, những người này có quyền hưởng BHXH một lần.
Song nếu người lao động không hưởng BHXH một lần mà bảo lưu thời gian đóng để tiếp tục tham gia thì có cơ hội được thụ hưởng nhiều quyền lợi cao hơn sau này.