Các ngân hàng Trung Quốc đang bán hàng chục nghìn bất động sản thế chấp để thu hồi nợ xấu trong bối cảnh thị trường bất động sản nước này vẫn ảm đạm.
Theo truyền thông Trung Quốc, tính đến tháng 11, ít nhất 23 tổ chức tài chính đã bắt đầu tiến hành bán bất động sản thế chấp. Con số đã tăng mạnh kể từ mùa hè, với việc các ngân hàng bán hoặc rao bán khoảng 70.000 bất động sản. Con số này nhiều hơn mức 59.000 căn nhà mới được bán tại Thượng Hải trong năm 2024.
Đây là các bất động sản thế chấp bởi các bên vay vốn nhưng sau đó không có khả năng trả nợ. Trong nhiều trường hợp, bất động sản được bán trực tiếp cho khách hàng thông qua các trang web do các nhà bán lẻ trực tuyến lớn điều hành.
Bên bán chủ yếu là các ngân hàng khu vực và các định chế tài chính quy mô nhỏ. Trong số này gồm 2 ngân hàng quốc doanh lớn của Trung Quốc là Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc.
Ngân hàng Liên hiệp Thương mại Nông thôn Tứ Xuyên (trụ sở tại Thành Đô) đã rao bán khoảng 25.000 bất động sản. Ngân hàng Cát Lâm ở vùng Đông Bắc Trung Quốc cũng chào bán 2.000 bất động sản. Ngân hàng Lan Châu ở vùng Tây Bắc đang bán 1.750 bất động sản.
Lợi nhuận của các ngân hàng đang giảm sút. Do kinh tế giảm tốc, nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp cũng chậm lại. Chính quyền địa phương đang phải đối mặt với khủng hoảng tài chính do thị trường bất động sản suy thoái. Nguồn tiền từ việc bán bất động sản được dùng để thanh toán nợ xấu.
Thống kê của chính phủ cho thấy tỷ lệ nợ xấu của các ngân hàng thương mại dao động trong khoảng 1,5%, được coi là mức ổn định. Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát cho rằng các ngân hàng Trung Quốc đang khá lỏng lẻo trong việc đánh giá tài sản nên con số chính thức không phản ánh đúng tình hình thực tế.
Chuyên gia Shinichi Seki tại Viện nghiên cứu Nhật Bản ước tính tỷ lệ nợ xấu tiềm ẩn là 7,8% vào cuối năm 2024, dựa trên dữ liệu tài chính từ các công ty niêm yết.
Các ngân hàng Trung Quốc đang xóa nợ xấu với tốc độ nhanh hơn. Việc thanh lý tài sản xấu trong năm 2024 đạt 3,8 nghìn tỷ nhân dân tệ (535 tỷ USD), cao hơn gần 30% so với năm trước. Đây là năm thứ 5 liên tiếp tổng giá trị thanh lý tài sản xấu hàng năm vượt quá 3.000 nhân dân tệ kể từ năm 2020, thời điểm đại dịch COVID-19 bắt đầu.
Các tập đoàn tài chính thanh lý tài sản thế chấp đang tìm cách bán với giá thấp hơn giá thị trường.
Một định chế tài chính nhỏ ở tỉnh Hắc Long Giang được cho là đã đấu giá một căn hộ rộng 105 mét vuông tại thành phố Cáp Nhĩ Tân với giá chỉ bằng một nửa giá thị trường ở khu vực lân cận. Một số tập đoàn tài chính đã nhiều lần giảm giá bất động sản trước khi tìm được người mua.
Do giá trị bất động sản đang giảm, những đợt chào bán kiểu này này sẽ tiếp tục gây áp lực giảm giá lên thị trường nhà đất Trung Quốc.
Theo Cục Thống kê Quốc gia, vào tháng 10, giá nhà mới trung bình tại 70 thành phố lớn đã giảm 0,5% so với tháng trước, đánh dấu mức giảm lớn nhất trong 1 năm.
Thị trường bất động sản yếu kém khiến các doanh nghiệp bất động sản vốn đang thiếu tiền không muốn xây nhà mới trong bối cảnh Trung Quốc đang dư thừa 60-80 triệu căn nhà. Chính quyền địa phương mất đi nguồn thu từ việc bán quyền sử dụng đất cho các doanh nghiệp. Doanh thu từ sử dụng đất đã giảm 60% kể từ mức đỉnh điểm năm 2021.
Việc bán tài sản thế chấp có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình hình thị trường bất động sản, làm trầm trọng thêm những khó khăn tài chính của chính quyền địa phương. Điều này đi kèm với lo ngại về tình trạng vỡ nợ “nợ ẩn” do các công cụ tài chính của chính quyền địa phương nắm giữ.
Tham khảo: Nikkei Asia