Quyền lợi trợ cấp thất nghiệp sắp có những thay đổi lớn

Theo Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, Luật Việc làm năm 2025, có hiệu lực từ 1-1-2026, mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), nâng mức hưởng trợ cấp, rút ngắn thời gian giải quyết và linh hoạt hơn trong hỗ trợ người sử dụng lao động.

Quy định mới giúp tăng quyền lợi cho người lao động (NLĐ) và doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo tính linh hoạt trong các tình huống suy thoái kinh tế, thiên tai hay dịch bệnh.

Đối tượng tham gia được mở rộng

Tại khoản 1, Điều 31 Luật Việc làm năm 2025, ngoài đối tượng làm việc theo hợp đồng không xác định thời hạn, luật quy định các trường hợp dưới đây thuộc đối tượng phải tham gia BHTN kể từ ngày 1-1-2026:

NLĐ có hợp đồng xác định thời hạn từ 1 tháng trở lên.

Người làm việc không trọn thời gian mà có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất theo quy định của Luật BHXH.

Các chức danh quản lý hưởng lương: Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã có hưởng tiền lương.

Việc mở rộng đối tượng không chỉ giúp NLĐ, đặc biệt nhóm lao động ngắn hạn, tự do, tăng quyền lợi trực tiếp mà còn góp phần ổn định thị trường lao động.

Tăng mức trợ cấp, rút ngắn thời gian chờ

Theo Luật Việc làm năm 2013, sau khi người lao động nộp hồ sơ hợp lệ, họ phải chờ 15 ngày làm việc để được xác định là chưa có việc làm và bắt đầu được hưởng trợ cấp (tức là thời điểm hưởng là ngày làm việc thứ 16 kể từ ngày nộp đủ hồ sơ).

Với luật sửa đổi, thời gian chờ đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp giảm từ 15 ngày xuống còn 10 ngày, giúp NLĐ sớm nhận hỗ trợ.

Cơ quan chức năng sẽ phải tăng tốc tiếp nhận, xử lý, xác minh hồ sơ, giúp người lao động giảm áp lực tài chính khi chưa có việc làm.

Cùng đó, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa cho tất cả NLĐ sẽ không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động.

Quy định này không chỉ đảm bảo nguyên tắc công bằng, đối xử bình đẳng với mọi người lao động mà còn giúp hệ thống trở nên minh bạch, dễ áp dụng hơn.

Chấm dứt hưởng trợ cấp khi đủ điều kiện nghỉ hưu

Luật Việc làm 2013 chỉ quy định người “đã hưởng lương hưu” thì không được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Điều này đã tạo ra một “kẽ hở”, cho phép những người đủ điều kiện nghỉ hưu nhưng chưa nộp hồ sơ vẫn có thể nộp đơn hưởng trợ cấp thất nghiệp trong một thời gian ngắn.

Luật Việc làm sửa đổi quy định rõ NLĐ chấm dứt hợp đồng lao động khi “đủ điều kiện hưởng lương hưu” thì không được hưởng trợ cấp thất nghiệp, đảm bảo quỹ BHTN sử dụng đúng mục đích, công bằng cho người tham gia.

Hỗ trợ đào tạo, nâng cao trình độ cho NLĐ và doanh nghiệp

Luật Việc làm 2025 bổ sung nhiều chế độ hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng nhân lực. NLĐ tham gia khóa đào tạo, nâng cao kỹ năng nghề được hỗ trợ tiền ăn, giúp giảm khó khăn, khuyến khích tham gia học nghề và tăng cơ hội tìm việc.

Đồng thời, luật sửa đổi điều kiện hỗ trợ người sử dụng lao động, bỏ các yêu cầu “không đủ kinh phí” hay “gặp khó khăn bất khả kháng”, thay vào đó áp dụng khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu, công nghệ, gặp thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Theo D.Thu