Rạch Xuyên Tâm hết ‘lận đận’?

Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi đã có văn bản chỉ đạo nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án rạch Xuyên Tâm chạy qua địa bàn 2 quận Bình Thạnh và Gò Vấp sau hơn 20 năm triển khai. Nghe thông tin này, những người dân sống trong khu vực hy vọng việc cải tạo con rạch sẽ được quyết liệt thực hiện chứ không lận đận như suốt 20 năm qua.

Kỳ vọng hồi sinh

Bà Lê Thị Thu (sống trên rạch Xuyên Tâm, Q.Bình Thạnh) nói: “Con rạch ô nhiễm trầm trọng bao năm nay; rác rến, nước rạch hôi thối. Mùa mưa còn đỡ, mùa nắng mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Thậm chí chuột, rắn bò vào nhà liên tục”.

“Tôi sống ở đây bao năm quen rồi chứ người lạ chỉ cần đi qua thôi cũng thấy rất khó chịu”, bà Thu nói và cho biết trong trí nhớ của bà cách đây 50 năm, con rạch này nước rất trong và sạch. Khi đó người dân còn đi đánh cá, tắm sông. Nhưng sau này nước bắt đầu ô nhiễm và đến nay thì ô nhiễm rất nặng, dơ bẩn vì rác đọng. “Nghe tin nhà nước có dự án nạo vét, cải tạo con rạch, ai cũng vui. Chúng tôi mong con rạch sớm hồi sinh để người dân có cuộc sống tốt hơn”, bà Thu nói.

Đã nhiều năm sống trên con rạch, chị Trần Thị Khuê (ở Q.Bình Thạnh) chia sẻ: “Hiện chính quyền địa phương đã gọi người dân lên thương lượng, bồi thường. Bản thân tôi khi nghe tin nhà mình sắp bị giải tỏa để cải tạo dòng kênh thì vừa vui vừa buồn. Vui bởi con rạch sẽ được cải tạo, giúp chỉnh trang đô thị khang trang hơn, đời sống người dân không còn cơ cực. Buồn vì nhà bị giải tỏa nhưng không có giấy tờ pháp lý, không đủ điều kiện để được bố trí tái định cư nên không biết nhà nước sẽ bồi thường, tái định cư thế nào”.

Chị Khuê không khỏi lo lắng bởi đa phần người dân sống ở đây đều là lao động khó khăn. Nếu bị giải tỏa đi nơi khác, họ mong chính quyền hỗ trợ nơi tái định cư mới và có được công việc ổn định.

Ông Đỗ Tuấn (ngụ P.5, Q.Gò Vấp), thuộc một trong số hàng ngàn hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, cho hay gia đình ông đã nhận tiền và tự tìm nơi ở mới. Nhưng nghe tin dự án tái khởi động, ông Tuấn vẫn thấy phấn khởi và mong dự án sớm hoàn thành để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tiêu thoát nước, chống ngập, tăng cường kết nối giao thông.

“Các hộ dân sẽ chủ động trong công tác bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư, giống như gia đình tôi chọn phương án tìm nơi ở mới. Mong rằng việc cải tạo rạch Xuyên Tâm sớm thực hiện và đưa vào sử dụng hiệu quả”, ông Tuấn nói.

Khi gặp chúng tôi, đa số người dân sống trên rạch Xuyên Tâm đều có chung tâm trạng vừa vui vừa lo lắng. Do cuộc sống khó khăn nên họ phải đi cơi nới, lấn chiếm lòng sông, lòng kênh rạch để xây dựng nhà ở chứ không ai muốn sống trong khu ô nhiễm, tạm bợ. Vì vậy, khi chính quyền địa phương kêu gọi người dân lên bồi thường, họ đã rất vui. Nếu nhà nước đền bù thỏa đáng hoặc có nơi cư trú mới thì họ sẽ sẵn sàng hợp tác.

Tháng 8.2024 khởi công gói thầu đầu tiên

Ông Nguyễn Trí Dũng, Chủ tịch UBND Q.Gò Vấp, cho biết quận có 135 trường hợp bị ảnh hưởng với tổng diện tích đất thu hồi gần 24.500 m². Trong đó, 39 trường hợp giải tỏa trắng và 96 trường hợp giải tỏa một phần. Tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt hơn 350 tỉ đồng, gồm một phần được chuyển nguồn từ vốn dư thuộc dự án mở rộng đường Dương Quảng Hàm.

Ngay khi TP phê duyệt dự án, quận đã triển khai các bước trong quy trình bồi thường như: phê duyệt hệ số điều chỉnh giá đất, chính sách bồi thường, ban hành quyết định thu hồi đất và quyết định chi trả tiền bồi thường cho các trường hợp đồng thuận. Đây là dự án đầu tiên trên địa bàn quận thực hiện theo cơ chế ủy quyền của TP về cho quận lập hội đồng thẩm định giá đất bồi thường, chủ tịch quận phê duyệt giá đất và bồi thường cho các hộ dân. Kỳ vọng tháng 8.2024 công tác bồi thường sẽ hoàn thành.

Trong khi đó, theo ông Hồ Phương – Phó chủ tịch UBND Q.Bình Thạnh, trên địa bàn quận có 2.122 trường hợp bị ảnh hưởng bởi dự án, tổng kinh phí bồi thường gần 6.000 tỉ đồng. Công tác giải phóng mặt bằng ở Q.Bình Thạnh gặp khó khăn, bởi có tới 1.273 trường hợp giải tỏa trắng.

“Qua tính toán, số lượng căn hộ dự kiến bố trí tái định cư cho các trường hợp thu hồi đất khoảng 900 căn hộ. Để tái định cư cho người dân, quận đã bố trí 258 căn hộ và 42 nền đất cho các hộ đủ điều kiện, TP.HCM cũng xây dựng nhà ở xã hội tại khu đất số 4 Phan Chu Trinh (P.12) trên diện tích hơn

12.000 m², với 850 căn để phục vụ tái định cư cho các hộ dân giải tỏa trắng trên địa bàn quận. Dự kiến từ tháng 7.2024, UBND Q.Bình Thạnh sẽ chi trả tiền bồi thường cho các hộ dân có đất bị thu hồi, bàn giao toàn bộ mặt bằng cho chủ đầu tư tháng 4.2025 để khởi công các gói thầu xây lắp”, ông Hồ Phương cho biết.

Để đẩy nhanh tiến độ, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi đã chỉ đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị chủ động phối hợp UBND Q.Gò Vấp, Q.Bình Thạnh đẩy nhanh công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy định. Cùng với đó, xây dựng kế hoạch chi tiết giải ngân kế hoạch vốn được giao năm 2024, đảm bảo tỷ lệ giải ngân đạt 100% số vốn được giao theo chỉ đạo của UBND TP.HCM. Chủ tịch UBND Q.Bình Thạnh khẩn trương đẩy nhanh công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Liên quan việc xây dựng dự án nhà ở xã hội, UBND Q.Bình Thạnh làm việc với Tổng công ty cổ phần Thương mại xây dựng bàn giao mặt bằng khu đất 1,21 ha cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp. Trường hợp Tổng công ty cổ phần Thương mại xây dựng tiếp tục không đồng ý bàn giao mặt bằng, Sở Tài nguyên – Môi trường chủ trì, phối hợp UBND Q.Bình Thạnh đề xuất biện pháp cưỡng chế, thu hồi mặt bằng. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp TP.HCM khẩn trương tổ chức thực hiện, hoàn thành các thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội tại số 4 Phan Chu Trinh. Phấn đấu khởi công xây dựng trong tháng 6.2024, hoàn thành và bàn giao căn hộ tái định cư cho UBND Q.Bình Thạnh vào tháng 4.2025. Dự kiến tháng 8.2024 dự án sẽ khởi công gói thầu xây lắp trên địa bàn Q.Gò Vấp, hoàn thành công tác xây lắp tháng 4.2025. Riêng địa bàn Q.Bình Thạnh, dự kiến khởi công gói thầu xây lắp tháng 4.2025 và hoàn thành tháng 4.2028.