Sun Village Phú Yên – hồi sinh ký ức xưa từ vùng đất hoang hóa – Tạp chí Kiến trúc Việt Nam
(Văn bản mô tả do KTS cung cấp) Sun Village tọa lạc tại Làng Lò – một ngôi làng chài nhỏ nằm phía Đông tỉnh Phú Yên xưa (nay thuộc địa phận Đắk Lắk). Nơi đây từng là cái nôi của nhiều làng nghề truyền thống như làm mắm, làm cá trụng, làm bánh tráng… Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa đã khiến lớp trẻ dần rời quê lên thành phố, để lại những ngôi nhà cũ kỹ, những xóm nhỏ vắng người, và cả một vùng đất từng sầm uất trở nên hoang hóa, ngủ yên giữa biển trời đầy nắng gió.
Công trình: Sun Village Phú Yên
Địa điểm: Làng Lò 2, Hòa Hiệp, Đắk Lắk (Phú Yên xưa)
Năm hoàn thiện: 2025
Chủ trì thiết kế: KTS. Nguyễn Thanh Bảo Vương
Nhóm thiết kế: KTS. Lương Thị Kim Cúc, KTS. Nguyễn Trung Phúc, KTS. Phạm Quốc Hưng, KTS. Trần Quốc Thông, KTS. Phạm Đức Nhẫn
Đơn vị thiết kế & thi công: ANZ Design & Construction
Nhiếp ảnh: Bùi Minh Quốc
Công trình được xây dựng từ một cụm gồm sáu ngôi nhà cũ, được xây dựng trong giai đoạn 1939–1969 của thế kỷ trước, được kết nối với nhau bằng một vòng tròn tượng trưng cho sự tái sinh. Dù đã xuống cấp theo thời gian, nhưng trong từng mảng tường, mái ngói, khung cửa vẫn còn phảng phất linh hồn của làng quê Việt Nam xưa. Chính từ “thể xác” và “linh hồn” ấy, hành trình hồi sinh Sun Village được bắt đầu — không nhằm xóa bỏ, mà để kể tiếp câu chuyện của một ngôi làng, trong một hình hài mới đầy sức sống.
Những ngôi nhà cũ được bảo tồn, trùng tu và cải tạo với tinh thần “tái sinh trong tiếp nối”. Kiến trúc hiện đại được hòa vào nét truyền thống thông qua vật liệu và kỹ thuật bản địa. Nền sân, đường dạo không bị bê tông hóa mà được lát bằng đá bazan chẻ tay – loại đá đặc trưng của vùng đất này, vừa thô mộc vừa thân thiện với môi trường. Tường được trát bằng đất sét tự nhiên, cửa và nội thất hoàn toàn không sử dụng kim loại, mà làm từ gỗ muồng và gỗ tà vẹt – loại gỗ tái chế từ đường ray xe lửa cũ, mang đến độ bền chắc và gợi lại ký ức xưa cũ.
Hệ mái ngói đất nung – một biểu tượng kiến trúc địa phương – được giữ nguyên nhưng cải tiến để phù hợp với khí hậu miền Trung đầy gió bão. Từng viên ngói được tăng gờ liên kết, tạo độ khít chặt, đồng thời thiết kế hai lớp mái giúp cách nhiệt và chống thấm hiệu quả. Xen giữa các không gian là những khoảng sân, giếng trời và khu trưng bày nhỏ – nơi kể lại câu chuyện của gốm Quảng Đức, dòng gốm truyền thống nổi tiếng của Phú Yên đã thất truyền hơn 300 năm, từng góp phần định hình văn hóa và đời sống vùng đất này, tương tự như gốm Bàu Trúc (Ninh Thuận) hay gốm Thanh Hà (Quảng Nam).
Từ vùng đất bỏ hoang, khu vườn được phủ xanh trở lại bằng các loài cây bản địa như dừa, nhãn rừng, bàng biển, duối, phát tài núi… tạo nên hệ sinh thái xanh gắn kết con người với thiên nhiên, đồng thời gợi lại ký ức thân thuộc của người con xa quê. Những hàng rào đá thấp được giữ nguyên như một biểu tượng của sự cởi mở, thân thiện và phóng khoáng của người dân miền biển.
Sun Village hôm nay như một “bảo tàng sống” của làng chài Việt Nam – nơi mỗi viên đá, mỗi bức tường, mỗi chất liệu đều kể lại câu chuyện của ký ức và truyền thống. Ở đây, truyền thống không ngủ yên trong quá khứ, mà tiếp tục được tái hiện, lan tỏa và nuôi dưỡng niềm tự hào về quê hương trong nhịp sống đương đại.
